- Özel Güvenlik Hukuku ve Kişi Hakları
- Etkili İletişim
- Güvenlik Sistem ve Cihazları
Bu bölümde; müfredat değişikliğine göre güncellenmiş, yurakıdaki derslere ait, kısa notlar bulunmaktadır. Adayların derslerde gördüğü konulardan, özellikle soru çıkan bölümleri, hatırlatmak amacıyla hazırlanmış olup sınava girmeden önce birkaç kez okunmasında yarar vardır.
ÖZEL GÜVENLİK HUKUKU VE KİŞİ HAKLARI DERSİ
1. Toplu kuvvet olarak müdahale edilen olaylarda zor kullanmanın derecesini “müdahale eden kuvvetin amiri”belirler.
2. Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunda özel güvenlik görevlisinin el koyma işlemi ve zapt etme yetkisi “emanete alma” olarak tanımlanmıştır
3. Özel güvenlik görevlisi görev alanında işlenmiş ve işlenmekte olan suçları “genel kolluğa” bildirmeye zorunludur.
4. Anayasa madde 17/3’te; “kimseye işkence ve eziyet yapılamaz, kimse insan haysiyeti ile bağdaşmayan bir cezaya veya muameleye tabi tutulamaz” diyerek “kişi dokunulmazlığını” güvence altına almıştır.
5. Adli aramaya karar verme yetkisi “hakimindir”.
6. Göreve başlayan özel güvenlik görevlileri “15 gün içinde valiliğe“ bildirilir.
7. Özel güvenlik görevlileri yetkilerini “görev alanında, görev süresince, suçüstü halinde, kimlik kartı yakaya takılı olduğunda” kullanabilirler.
8. Özel güvenlik şirketinde çalışan bir ÖGG, kendisine verilen disiplin cezasına karşı “iş mahkemesine” başvurabilir.
9. 5188 Sayılı Kanun ile “2495 Sayılı Kanun” yürürlükten kaldırılmıştır.
10. Suçun unsurları “maddi- manevi-kanunilik”tir.
11. Temel hak ve hürriyetler ; “ancak kanunla sınırlandırılabilir”.
12. Özel güvenlik görevlileri görev alanları içerisinde suçla karşılaştıklarında; “suça el koyar, suçun devamını engeller, sanığı yakalar, olay yeri ve delilleri korur”lar.
13. Genel kolluk dışında kalan ve özel yasalarına göre kurulup belirli görev ve yetkilerle donatılan kolluk birimine “özel kolluk” denir.
14. Bir mal üzerindeki zilyede ait tasarruf yetkisinin kamu gücü kullanılarak kaldırılmasına “el koyma” denir.
15. Özel güvenlik komisyonunda kararlar “oy çokluğu” ile alınır.
16. Özel güvenlik hizmeti, niteliği bakımından uzun namlulu silah bulundurmayı ve taşımayı gerektiriyorsa valiliklerce “Genelkurmay Başkanlığının” görüşünün alınması gerekir.
17. Toplantı, konser gibi etkinliklerle para ve değerli eşya nakli gibi geçici ve acil hallerde özel güvenlik izni “Vali” tarafından verilir.
18. Görev alanında muhafaza edilen ateşli silahlar, “devir teslim ve rapor defterine” imza karşılığı devir teslim edilir.
19. Özel güvenlik görevlilerinin hangi koruma ve güvenlik hizmeti için ne miktar ve özellikte ateşli silah bulundurulabileceği “özel güvenlik komisyonu” tarafından belirlenir.
20. Özel güvenlik görevlisi önleyici kolluk hizmetleri bakımından “mülki amire” bağlıdır.
21. Suç işledikten sonra özel güvenlik personelince yakalanan kişi veya emanete alınan eşya “yetkili genel kolluğa” teslim edilir.
22. Genel kolluk kuvvetleri “Polis – Jandarma – Sahil Güvenliktir”
23. Yapılması istenilen hizmetin söz ve yazı ile ifadesine “emir” denir.
24. Havalimanı ve havaalanlarında istihdam edilecek özel güvenlik görevlileri alan dersleri ile birlikte “Uyuşturucu Madde Bilgileri Dersini” almak zorundadırlar.
25. Ülkenin genel asayiş ve güvenliğinden “İçişleri Bakanlığı” sorumludur.
ETKİLİ İLETİŞİM DERSİ
İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ
Paralel iletişim
Çapraz iletişim
Örtülü iletişim
İLETİŞİM TÜRLERİ
Kişi içi iletişim
Kişiler arası iletişim
Örgüt içi iletişim
Kitle iletişimi
KİTLE İLETİŞİMİNİN DÖRT TEMEL İŞLEVİ
Haber işlevi,
Yönetime katılma işlevi,
Öğretici olma işlevi,
Eğlendirme işlevidir.
KİTLE İLETİŞİMİNİN ORTAYA ÇIKARDIĞI BAZI SORUNLAR
İletişim kaynaklarının etkisinde kalma
Propaganda etkisi
Topluma yabancılaşma
EMPATİ : Bir insanın kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecine empati denir. Bir kişinin karşısındaki kişi ile empati kurabilmesi için onun rolüne, onun kişisel alanına girmesi, olaylara onun bakış açısıyla bakması gerekir.
MOTİVASYON : İnsanları etki altına almak, teşvik etmek ve belirli bir amacı gerçekleştirmeleri için harekete geçirmektir.
İLETİŞİMİN PÜF NOKTALARI
Mekan Kullanımı : İnsanın, uzak yada yakın durarak etrafında oluşturduğu boş mekanlar yoluyla da başka insanlara birtakım mesajlar iletmesidir.
1. Mahrem alan; 0-35 cm.
Sadece aile, eş ve sevgili gibi çok yakınlar girebilir.
2. Kişisel alan; 40-80 cm.
Kişinin çok yakınlarının girmesine izin verdiği şahsi mesafedir.
3. Sosyal alan; 80 cm – 2 m.
Resmi ilişkilerin sürdürüldüğü bölge
4. Genel alan; 2 m. ve daha fazlası
Paylaşımın zorunlu olduğu, tanımadığımız kişilerle olan mesafedir.
STRESİN (PSİKOLOJİK – DAVRANIŞSAL – BEDENSEL) BELİRTİLERİ
1. Psikolojik Sorunlar:
Öfke
Kaygı
Depresyon
Sinirlilik
Aşırı duyarlılık
Gerginlik
Can sıkıntısı
Korku
2. Davranışsal Sorunlar :
İştah artması ya da azalması
Kekeleme veya benzeri konuşma güçlükleri
Ağlama
Uykusuzluk
Dişleri sıkma
Aşırı sigara-içki tüketimi, madde kullanımı
3. Bedensel Sorunlar :
Kalp rahatsızlığı
Yüksek tansiyon
Çarpıntı
Mide rahatsızlıkları
Titreme
Yorgunluk hissi
Baş ağrısı
Sırt ya da boyun problemleri
Sık hastalanma
İLETİŞİMİN DÖRT TEMEL AMACI
1. Var olmak
2. Haberleşmek
3. Paylaşmak
4. Etkilemek ve yönlendirmek
İLETİŞİM SÜRECİNİN ÖGELERİ
1. Kaynak (Verici) : İletişimi başlatan kişi ya da kurum
2. Alıcı (Hedef) : Mesajın ulaşması istenen kişi – kurum veya topluluk
3. Mesaj (İleti-Haber) : İletilmek istenen konu
4. Kanal : Kaynağın mesajını, alıcıya ilettiği araç veya yol, yani gönderici ile alıcı arasındaki bağ
5. Geri Bildirim (Feed Back) : Göndericin kendi mesajının alınıp alınmadığını ve doğru bir şekilde yorumlanıp yorumlanmadığını öğrenmesini sağlar.
PROBLEM ÇÖZÜMÜNDE KARŞILAŞILAN GÜÇLÜKLER
İşleve takılma
Zihinsel kurgu
Zeka
Deneyim
Güdülenme
İLETİŞİMİN ÖNÜNDEKİ ENGELLER
Korkular
Ön kabuller
Duyarsızlık
İsim takmak, alay etmek
Kararsızlık
Alınganlık
Ben merkezcilik
Kutuplaştırma
Değiştirme gayreti
Aşırı fedakarlık
Keşkecilik
GÜVENLİK SİSTEM VE CİHAZLARI DERSİ
1. Dağlar, tepeler, su yolları “doğal” fiziki engellerdir.
2. Duvarlar, tel örgüler, çitler, kule, bariyer, aydınlatma, kilit sistemleri, ikaz levhaları, kapanlar, hız kesme kasisleri, araç engellerifiziki engellerdir.
3. Can ve mal güvenliğinin önemsendiği her türlü alan ve tesis girişlerinde en yaygın kullanılan elektronik güvenlik cihazları; metal detektörleri ve X-ray cihazlarıdır.
METAL DETEKTÖRLER
El Detektörleri ;
Kullanma talimatına uygun kullanılmalı,
Islak zemine bırakılmamalı,
Metal zemine bırakılmamalı,
İnsanın baş kısmına tutulmamalı,
Başka amaçlarla kullanılmamalı,
Kapalı durumda iken şarj edilmelidir.
2. Kapı Tipi Metal Detektörler :
Aşırı hava akımından, sıcak – soğuk ve nemden etkilenerek yanlış alarm verdiğinden hassasiyet ayarları bu faktörler dikkate alınarak yapılmalıdır.
Fiziki konum olarak yakınında bulunan metal maddelere duyarlılık göstermesi nedeniyle kapı tipi metal detektörler monte edilirken; hareketli metallerle aralarında en az 1 metre, yan yana birden fazla detektör çalıştırılması gerekiyorsa aralarındaki en az 50 cm. mesafe olması sağlanmalıdır.
Kapı Tipi Metal Detektörlerin Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar :
Cihazın çalışıp çalışmadığı kontrol edilmeli ve kontrol edilecek kişiler, önce üzerlerinde metal maddeleri çıkarmaları hususunda uyarılmalıdır.
Cihaz metalle karşılaştığında sesli veya ışıklı uyarır. Kontrol eden görevli uyarı kaynağını bulmak zorundadır. Özel güvenlik görevlileri elle arama yapamayacağı için alarmın kaynağını nokta olarak tespit ederken el detektörü kullanmalıdır.
Kişiler detektöre 1 metre mesafede bekletilerek cihaz hazır olmadan ikinci bir kişinin geçişine müsaade edilmemeli, görevliler de 1 metre mesafede durmalıdır.
Cihaza temas halinde yanlış alarm verdiğinden sürtünmeden geçilmelidir.
Metal detektörden geçen kişilerin el bagajları X-ray cihazıyla kontrol edilmelidir.
Detektörlerden geçmek istemeyen hamile bayanlar ve kalp rahatsızlığı olanlar geçmeye zorlanmamalıdır.
X-RAY CİHAZI
Bagajı açmadan, içerisinde tehlikeli madde olup olmadığını bagajın üzerinden X ışını geçirerek ekranda görevli tarafından izlenmesini sağlayan ve düşük radyasyonla çalışan cihazlardır.
X-Ray Cihazı : Üç ana üniteden oluşur. Bunlar;
X ışını ünitesi : X ışınlarının gönderildiği, algılandığı ve eşyaların konulduğu taşıyıcı bandın bulunduğu ünite
Ekran : Aygıttan gecen eşyaların içinin görüldüğü yer
Kontrol paneli : Aygıtı kontrol eden düğmelerin yer aldığı kısım
X-Ray Cihazları ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar :
* Kontrol edilecek paket ve bavullar, taşıma bandına aralarında en az 50 cm. ve geniş yüzeyleri banda paralel olacak şekilde konulmalıdır.
* Görüntü yorumlanmakta zorluk çekilirse bagajın pozisyonu değiştirilerek tekrar geçirilmelidir.
* İnceleme sırası; önce büyük, sonra küçük cisimler şeklinde olmalıdır.
* Bagajın içerisinde kesin fikir edinilemeyen durumlarda bagaj, sahibine açtırılarak kontrol edilmelidir.
* Cihaz çalışırken cihaz tüneline el sokulmamalı, taşıyıcı banda oturulmamalı, tünelin önünde ve arkasında bulunulmamalıdır. Ayrıca cihazın üzerine yiyecek-içecek maddeler bırakılmamalıdır.
Canlılar hiçbir şekilde X-ray cihazıyla kontrol edilmemelidir.
X-ray cihazı ile çalışan personelin maruz kalacağı radyasyonun belirlenen sınırları aşmaması için kullanılan X-ray cihazına uygun dozimetre kullanımı sağlanmalıdır.
Dozimetre (Doz ölçer) : X-ray cihazı kullanan personelin maruz kaldığı X ışını dozunu ölçmek için kullanılan filmli karta denir.
- Dozimetre başka birine ödünç verilmez ve alınmaz. Toka ve giysilerin metal parçalarının yanına konulmaz.
- X-ray cihazlarının ve dozimetrelerin ölçüm ve kontrolleri Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından sertifikalandırılmaktadır.
X-ray cihazları; organik ve organik olmayan maddeleri ekrana farklı renklerde yansıtır.
Metal maddelerkoyu mavi,
Organik maddeler sütlü kahverengi veya turuncu,
Az yoğun maddeler iseyeşil renkte ekrana yansımaktadır.
Kapalı Devre Televizyon Sisteminin (CCTV) Elemanları :
Kamera : İstenilen bir bölgenin görüntüsünün video sinyaline çevrilerek monitöre aktarılmasını sağlar.
Monitör : Ekipmanlardan gelen video sinyalinin ekran üzerinde görülmesini sağlar.
Switcher (Seçici) : Kameralardan gelen görüntülerin ayarlanan süre kadar atlamalı olarak görüntülenmesini sağlar.
Quad (Bölücü) : Aynı ekranda dört kamerayı seyretmeye imkan sağlar.
Video Kayıt Cihazı : Güvenlik sistemlerinde tercih sebebi olan video kayıt cihazı 3 saatten 960 saate kadar aralıklı kayıt yapabilir.
Multiplexer (Çoklayıcı) : Aynı anda 8 yada 16 kameranın görüntüsünü tek bir ekrandan izleme olanağı sağlar.
Video Motion : Sürekli hareketin izlenmesi gereken yerlerde bu sistem kullanılır.
Lensler : Merceklerin temel işlevi bir alandan yansıyan ışığı toplamak ve kameranın görüntüleyici ünitesinde net, berrak bir görüntü odaklamaktır.
Pan-Tilt : Sabit kameraya hareket vermek için kullanılır. Kameranın istenilen hareketi sağlaması için (sağa-sola, yukarı-aşağı) uzaktan kumanda edilebilen motorlu parçadır. 5 derece-saniye hızında dönebilir, dönüş açısı ayarlanabilir.
Housing : İç ve dış mekanlarda görünüm açısından toza, dumana, suya veya insanların müdahalelerinden korumak için kameraların konduğu muhafazalara denir.
TANIMLAR
Biyometrik Cihazlar ; El yazısı, iris ve retina şekli, damar yapısı, el geometrisi, ses karakteristiği gibi özelliklerinin sisteme kaydedilmesi yoluyla giriş-çıkış yetkilendirilmesin ve kontrolü yapılmasını sağlar.
Personel Devam Kontrol Sistemi (PDKS) : Kartlı geçiş sistemine ilave bir programla kurum çalışanlarının giriş-çıkış zamanlarının kayıt ve kontrol altına alınmasını sağlayan sistemdir.
Turnike Geçiş Sistemleri : Sadece izin verilen kişinin geçişini sağlayan ve diğer güvenlik sistemlerine bağlanıp uyumlu çalıştırılabilen geçiş sistemleridir. Tam boy, yarım boy ve hızlı geçiş üniteleri olan çeşitleri vardır.